درد و التهاب زانو جزء بیماری های شایع بین مردان و زنان است. 25 درصد از این زانو دردها به بیماری زانوی دوندگان یا پتلوفمورال ارتباط دارد. این بیماری باعث ایجاد درد و التهاب در کشکک زانو می شود. در این مقاله با علل، علائم و درمان بیماری زانوی دوندگان آشنا خواهید شد. برای دسترسی سریع به تیتر مطالب می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.

فهرست
ساختار و عملکرد کشکک زانو
سندرم درد پتلوفمورال چیست و چطور ایجاد می شود؟
زانوی دوندگان با کندرومالاسی چه فرقی دارد؟
علائم زانوی دوندگان
عوارض سندروم زانوی دونده
دلایل بروز درد و التهاب کشکک زانو
ریسک ابتلا به سندروم زانوی دوندگان
روشهای تشخیص سندروم زانوی دوندگان
درمان سندرم زانوی دوندگان
روشهای درمان فیزیوتراپی
5 ورزش برای درمان زانوی دوندگان 

ساختار و عملکرد کشکک زانو

قبل از اینکه به درد و التهاب کشکک زانو بپردازیم بهتر است با ساختار و عملکرد کشکک زانو آشنا شوید. استخوان کشکک در جلوی زانو قرار گرفته و به خم و راست شدن زانو کمک می کند. این استخوان با عضلات چهار سر ران همکاری کرده و مفصل زانو را صاف می کند.

در زیر استخوان کششک یک لایه غضروفی قرار دارد که ضربات وارد شده به زانو را خنثی و از آسیب زانو جلوگیری می کند. 

سندرم درد پتلوفمورال چیست و چطور ایجاد می شود؟

با توجه به آناتومی مفصل زانو، خم و راست شدن این مفصل به حرکت راحت استخوان کشکک زانو داخل شیار استخوان ران بستگی دارد. در سندرم درد پتلوفمورال، استخوان کشکک نمی تواند به درستی در شیار استخوان ران حرکت کند. همین مسئله باعث فشار آمدن به استخوان های کشکک و ران و بروز درد و التهاب زانو می شود. 

زانوی دوندگان با کندرومالاسی چه فرقی دارد؟

زانوی دوندگان بسیار شبیه کندرومالاسی یا نرمی غضروف کشکک زانو است و ممکن است با آن اشتباه گرفته شود. این دو بیماری در علل و علائم بسیار شبیه یکدیگرند. تفاوت اصلی آنها در محل عارضه است. درد و التهاب ناشی از کندرومالاسی به خاطر نرمی و ساییدگی غضروف زیر کشکک زانو است.

در حالی که بیماری زانوی دوندگان در اثر ضعف در عملکرد استخوان کششک زانو و استخوان ران ایجاد می شود. بنابراین، درمان این دو بیماری با یکدیگر متفاوت است و تشخیص درست علت درد و التهاب زانو بسیار اهمیت دارد. 

علائم زانوی دوندگان

اصلی‌ترین نشانه‌ زانوی دوندگان، احساس درد جلوی زانو مخصوصاً موقع دویدن، استفاده از پله، اسکوات و چهار زانو یا دو زانو نشستن به مدت طولانی است. همچنین:

• درد کشکک زانو
• تورم و التهاب کشکک زانو
• قفل شدن موقتی زانو
• صدای تق تق زانو

از جمله علائم زانوی دونده هستند که بسیار شبیه کندرومالاسی است. 

عوارض سندروم زانوی دونده 

عدم درمان زانوی دوندگان منجر به کندرومالاسی یا نرم شدن غضروف کشکک می شود. همچنین این بیماری می تواند باعث ضعیف شدن عضلات ران و مشکلات بیشتر زانو موقع راه رفتن شود. 

دلایل بروز درد و التهاب کشکک زانو

استفاده بیش از حد زانو، ضربات و آسیب های وارد شده به مفصل زانو، علت رایج زانوی جهنده یا دونده هستند. همچنین:

• آرتروز زانو
• صافی کف پا یا گودی بیش از حد کف پا
• زانوی پرانتزی یا ضربدری
• جابجایی کشکک زانو
• ضعف یا اسپاسم عضلات چهار سر ران

نیز از دیگر دلایل سندرم درد پتلوفمورال به شمار می آیند. 

ریسک ابتلا به سندروم زانوی دوندگان 

همانطور که از نام بیماری هم می توان فهمید، این اختلال بیشتر در دوندگان بروز می کند. در واقع ورزشکاران رشته های ورزشی که دویدن و پرش زیادی نیاز دارد مثل دو میدانی، اسکی، دوچرخه سواری، فوتبال، ... بیشتر از دیگران به زانوی جهنده دچار می شوند.

ریسک ابتلا به این سندورم در نوجوانی و جوانی بیشتر از سنین بالاتر بوده و خانم های جوان بیشتر از دیگران به آن دچار می شوند. به طور کلی، زنان دو برابر مردان دچار این عارضه هستند. همچنین ورزشکارانی که قبل از شروع فعالیت های ورزشی درست خود را گرم نمی کنند، در معرض سندروم زانوی دونده قرار دارند. 

روشهای تشخیص سندروم زانوی دوندگان

برای تشخیص سندرم درد پتلوفمورال، علاوه بر معاینه بیمار و شرح حال علائم و سابقه بیماری های قبلی زانو، لازم است بعضی از تست ها انجام شوند. مثلا:

• تست وحشت
• تست زاویه‌ی Q
• تست پاتلا آلتا
• تست کلارک
• تست عضلات ران

البته برای تشخیص دقیق علت درد زانو، گرفتن تصاویر اشعه ایکس، MRI، سی تی اسکن یا آرتروسکوپی زانو نیز تجویز می شود.

شما هم برای تشخیص و درمان بیماری زانوی دونده می توانید از کادر متخصص و تجهیزات مدرن مرکز فیزوتراپی مهربان در غرب تهران بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت وقت مشاوره با شماره 02126741456 تماس بگیرید. 

درمان سندرم زانوی دوندگان

بعد از تشخیص علت سندرم درد پتلوفمورال، پزشکان از روشهای زیر برای درمان این عارضه استفاده می کنند.

• درمان خانگی: استراحت کردن، کاهش وزن، استفاده از کمپرس یخ به مدت 20 دقیقه برای هر 3-4 ساعت یکبار و بالا گذاشتن زانو از جمله درمانهای خانگی زانوی دوندگان هستند.

• استفاده از بریس یا بانداژ: ممکن است برای زانو درد خفیف، پزشک برایتان بستن بریس یا زانوبند پاتلوفمورال را تجویز کند. در بعضی مواقع نیز بانداژ زانو برای کاهش علایم بیماری توصیه می شود.

• کفی پا یا کفش طبی مخصوص: برای درمان مشکلات کف پا که باعث بیماری پتلوفمورال شده اند، پزشکان کفی مخصوص به گودی یا صافی کف پا را تجویز می کنند.

• درمان دارویی: برای کاهش علائم درد و التهاب بیمار، داروهای مسکن یا ضد التهاب های غیر استروئیدی تجویز می شود.

• فیزیوتراپی: فیزیوتراپی اصلی ترین روش درمان غیر جراحی برای سندروم زانوی دوندگان است که در اکثر مواقع بیماری را از انجام جراحی بی نیاز می کند. با تکنیک های این روش درمانی در ادامه این مقاله بیشتر آشنا می شوید.

• جراحی آرتروسکوپی: اگر سندورم با روشهای فیزیوتراپی بهبود پیدا نکند، برای درمان بیماری زانوی دونده، گزینه ی دیگری به جز جراحی باقی نمی ماند. برای توانبخشی بعد از جراحی، از تکنیک های فیزیوتراپی استفاده می شود. بدین ترتیب توانایی و عملکرد زانو می تواند تا حد ممکن به آن باز گردد. 

روشهای درمان فیزیوتراپی

فیزیوتراپیست برای درمان درد و التهاب کشکک زانو از روشهای درمانی زیر برای بهبود بیماری و کاهش علائم بیمار استفاده می کند:

• درمان‌های دستی
از این روش برای کاهش درد و التهاب زانو استفاده می شود. منوال تراپی زانوی دوندگان در واقع ترکیبی از تکنیک های ماساژ و تکنیک‌های کششی است. ترکیب این تکنیکها می تواند گرفتگی عضلات ران و اطراف زانو را برطرف کرده و آنها را تقویت کند.

• درای نیدلینگ
از این روش برای رفع اسپاسم در نقاط ماشه ای عضلات ران استفاده می شود. از دیگر مزایای درمان زانوی دوندگان با درای نیدلینگ می توان به:

• کاهش درد کشکک زانو
• بهبود جریان خون در مفصل
• ترمیم سریعتر آسیبهای زانو
• بهبود دامنه حرکتی مفصل

اشاره کرد. زمانی که فیزیوتراپیست بخواهد جریان خون ضعیف شده بین استخوان های کشکک زانو و ران را تقویت کند، بهترین وسیله روش، استفاده از سوزنهای درای نیدلینگ است که بین این استخوانها می توانند نفوذ کنند.

• ماساژ درمانی
از این روش برای بهبود انعطاف پذیری بافتهای نرم زانو مثل رباط ها و تاندون ها استفاده می شود. ماساژ درمانی به حرکت بهتر زانو و نیز کاهش درد آن کمک زیادی می کند.

• تمرین درمانی
برای فیزیوتراپی سندورم زانوی دوندگان با ورزش درمانی، معمولا از تمرینات کششی و قدرتی برای تقویت عضلات همسترینگ، لگن و چهارسر ران استفاده می شود. تمرینات ورزشی به انعطاف پذیری عضلات، افزایش محدوده حرکتی مفصل و نیز کاهش درد زانو کمک می کنند.

• شاک ویو تراپی
فیزیوتراپیست ها از شاک ویو تراپی به طور خاص برای درمان زانوی دوندگان، آتروفی عضلات ران و مشکلات کشکک زانو استفاده می کنند. این روش به کاهش درد و اسپاسم زانو و درمان آسیبهای کشکک زانو کمک می کند.

• مگنت تراپی
مگنت تراپی برای کاهش درد آرتروز زانو و دردهای عضلانی زانو به کار می رود. از این روش به خصوص برای درمان زانوی دوندگان که ناشی از آسیب های ورزشی است، استفاده می شود.

اگر می خواهید درد و التهاب زانوی خود را با فیزیوتراپی درمان کنید، ما به شما فیزیوتراپی مهربان را به شما پیشنهاد می کنیم. مرکز فیزیوتراپی مهربان با کادری متخصص و مجهز آماده ارائه تمام روشهای درمان سندروم زانوی دوندگان با فیزیوتراپی است. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت وقت مشاوره با شماره 02126741456 تماس بگیرید. 

5 ورزش برای درمان زانوی دوندگان

بعضی از حرکات اصلاحی زانوی دوندگان برای درمان التهاب و جابجایی کشکک زانو در ادامه آمده است. این تمرینات به تقویت عضلات زانو، لگن و ران کمک می کنند.

• تمرین 1
به پشت بخوابید. زانو را خم کنید. با فشار عضلات لگن، باسن را از زمین مطابق شکل زیر جدا کنید. 5 تا10 ثانیه در همین حالت بمانید. دوباره باسن را به زمین برگردانید. چند ثانیه استراحت کنید و دوباره باسن را بلند کنید. این کار را 10 بار انجام دهید.

• تمرین 2
به شکم روی زمین دراز بکشید. ساعد را روی زمین بگذارید و به حالت شنا از زمین جدا شوید. کمر را با قسمت‌های دیگر بدن در یک راستا قرار دهید. سعی کنید کمر را صاف نگه دارید. 30 ثانیه در این حالت مکث کنید. به زمین برگردید. بعد چند ثانیه استراحت، همین حرکت را در یک ست 4 تایی ادامه دهید.

• تمرین 3
یک نوار کشی دور زانوها بیندازید و به پهلو بخوابید. زانوها را به شکل زیر خم کنید. سعی کنید زانوها را به آرامی از هم دور کنید. این کار به تقویت عضلات ران، زانو و لگن شما کمک می کند. این تمرین را 10 بار تکرار کنید. سپس به پهلوی دیگر بخوابید و این تمرین را انجام دهید.

• تمرین 4
به پشت بخوابید و پاها را دراز کنید. پاشنه یک پا را به آرامی به باسن نزدیک کنید و دوباره آن را دور کنید. 15 بار این حرکت را تکرار کنید. سپس همین تمرین را برای پای دیگر هم انجام دهید.

• تمرین 5
به پایین میله، میز یا هر جایی که ثابت و محکم است یک باند کشی ببندید. مثل شکل زیر، سر دیگر باند یا کش ورزشی را به دور مچ پا بپیچید. سعی کنید مچ پا را به دیوار دور و نزدیک کنید. این کار به تقویت عضلات بیرونی ران کمک می کند. 10 مرتبه این تمرین را برای هر پا انجام دهید.

بعضی از این تمرینات با درد ممکن است همراه باشد. باید آنها را به آرامی انجام دهید و اگر درد شدیدی دارید، حرکات ورزشی را متوقف کرده و به فیزیوتراپیست خود اطلاع دهید.

در صورتی که سوالی در مورد درمان سندروم زانوی دوندگان دارید، سوالات تان را دربخش نظرات ارسال کنید.