گاهی اوقات، وقتی زانویتان را خم می‌کنید صداهایی مثل تق‌تق، تقه و ترق تروق می‌شنوید. این صداها الزاماً به این معنی نیست که شما آرتروز مفصل زانو دارید. مفاصل بقیه قسمت‌های بدن هم ممکن است این سروصدا را تولید کنند. با این حال، شنیدن این صداها از مفاصلی که مبتلا به آرتروز هستند بسیار شایع تر است. پزشکان به این صداها «کریپتوس» می‌گویند. در این مقاله ما درباره علل تق تق زانو، درمان خانگی تق تق زانو و درمان پزشکی تق تق زانو با روش های مختلف صحبت می کنیم.
فهرست
بررسی ساختار زانو
علت تق تق زانو
چه زمانی صدای تق تق مفاصل زانو خطرناک است؟
تق تق زانو و آرتروز
دیگر عوامل تق تق مفصل زانو
درمان تق تق زانو
درمان خانگی برای صدای تق تق زانو
بررسی ساختار زانو
زانو مانند یک لولای بزرگ عمل می‌کند که استخوان ران را به استخوان بزرگ ساق پا (درشت‌نی) متصل می‌کند. استخوان نازک نی که در ساق پا قرار دارد نیز به این مفصل وصل می‌شود. کشکک زانو که استخوان کوچک و برجسته‌ای در جلوی زانو است، وظیفه محافظت از مفصل را بر عهده دارد. دو بالشتک ضخیم غضروفی به نام «منیسک» به صورت لایه‌ای بین استخوان‌های ران و درشت‌نی قرار می‌گیرد و اصطکاک در محل اتصال استخوان ها را کم می‌کند. یک کپسول پر از مایع دور مفصل است که باعث لغزندگی آن می‌شود. چهار رباط، استخوان‌های این محل را به هم وصل می‌کنند. رباط، نواری سفت و قابل‌انعطاف است که استخوان‌ها را به هم وصل می‌کند و باعث پایداری مفصل می‌شود.
علت تق تق زانو
با گذشت زمان، گازهایی در اطراف مفصل جمع می‌شود و حباب‌های بسیار کوچکی را در مایع مفصلی ایجاد می‌کند. موقع خم کردن زانو، برخی از این حباب‌ها می ترکند و ممکن است صدای تقه یا ترکیدن رباط ها شنیده شود. این یک وضعیت عادی است و برای هر کسی ممکن است پیش بیاید.
از طرف دیگر، بیماری آرتروز به غضروف و استخوان صدمه می‌زند. حرکت دادن مفصل زانوی آسیب‌دیده، ممکن است صدایی مثل تق تق یا ترق تروق ایجاد کند. البته صدای مفصل ممکن است در اثر آسیب هم ایجاد شود.
چه زمانی صدای تق تق مفاصل زانو خطرناک است؟
تق تق زانو معمولاً شایع و بدون درد است و دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. اما اگر صداهای زانو همراه با درد باشد ممکن است نشانه‌ی مشکل دیگری باشد. صدای زانو یکی از علائم شایع آرتروز و یکی از نشانه‌های روماتیسم یا آرتروز عفونی است و ممکن است همراه با انواع مختلف آسیبهای زانو اتفاق بیفتد. بنابراین در صورتی که ترق تروق یا تق تق زانو با احساس درد همراه بود باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. برای مشاهده لیست کامل دردهای زانو که باید جدی گرفته شوند این مقاله را مطالعه بفرمایید.
تق تق زانو و آرتروز
این نوع از آرتروز عمدتاً در افراد بالای ۶۵ سال شایع است. به این بیماری، آرتروز فرسایشی هم می‌گویند. مفاصلی که پرکاربردند مانند مفصل دست و مفاصلی که وزن را تحمل می‌کنند مانند مفصل زانو یا لگن، غالباً دچار این نوع از آرتروز می‌شوند. برای دانستن اطلاعات کامل در زمینه آرتروز لگن (ساییدگی مفصل لگن) و راه درمان آن، این مقاله را از دست ندهید.
فشارهای مکانیکی یا تغییرات بیوشیمیایی به‌‌آرامی باعث تخریب غضروف ها می شوند که به نوبه خود، التهاب و درد ایجاد می‌کنند. با گذشت زمان، غضروف از بین می‌رود و استخوان‌ها روی یکدیگر ساییده می‌شوند. صدای زانو اگر همراه با درد باشد، معمولاً نشان‌دهنده وجود آرتروز است.
دیگر عوامل تق تق مفصل زانو
بعضی آسیبهای زانو مثل پارگی منیسک می‌توانند باعث صدا دادن زانوها شوند. این آسیب‌ها در ورزشکاران و دوندگان نسبتاً شایع است. از طرف دیگر صدای زانو هنگام حرکت مفصل، احتمال دارد به‌خاطر پارگی منیسک باشد. عارضه سائیدگی غضروف کشکک، درد مبهمی است که در پشت زانو احساس می شود و معمولاً در اثر استفاده زیاد از مفصل و یا آسیب به آن به‌وجود می‌آید. این عارضه به غضروف متحرکی که دور کاسه‌ی زانو است، آسیب می زند.
سندرم درد پاتلوفمورال یا همان سندروم زانوی دونده در اثر وارد شدن نیروی اضافی به کاسه زانو ایجاد می‌شود و معمولاً قبل از آسیب جدی به مفصل کاسه زانو اتفاق می‌افتد. این سندروم ممکن است در نهایت باعث سائیدگی غضروف کشکک زانو شود. اگر فرد به نرمی کشکک زانو مبتلا باشد، صدای قرچ قرچ مانند و سایش دردناکی را احساس می‌کند. صدمات دیگر زانو یا انواع دیگر آرتروز هم ممکن است باعث صدا دادن مفصل زانو شوند. درمان خانگی و فیزیوتراپی از جمله روشهای درمان سندروم زانوی دوندگان است.
بیشتر بخوانید: درمانهای خانگی و سنتی زانودرد
درمان صدای تق تق زانو
اگر صدای زانو بدون درد باشد و به‌خاطر بیماری، آسیب یا عوامل دیگر ایجاد نشده باشد، بی‌خطر است و نیازی به درمان ندارد. اما اگر این صداها همراه با درد باشد، نوع درمان بستگی به علت به‌وجودآمدن درد دارد. برای مثال، درمانهای مختلفی برای آرتروز پیشنهاد می شود. پزشک ممکن است داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند بروفن را تجویز کند و برای کاهش التهاب، استفاده از کیسه یخ را توصیه کند. زانوبند طبی هم از وسایل مفید برای حمایت و استراحت دادن به زانو است. فیزیوتراپی آرتروز زانو عضلات حمایت کننده زانو را تقویت می‌کند و باعث می‌شود زانو بتواند بیشتر و بهتر حرکت کند. در بعضی موارد، ممکن است به جراحی یا تعویض مفصل نیاز باشد که البته با انجام تمرینات فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل زانو بهبودی شما سریعتر هم می شود.
چنانچه شما هم ترق و تروق زانو شده‌اید، می‌توانید از متخصصان مرکز فیزیوتراپی مهربان مشاوره بگیرید. همچنین در روزهای چهارشنبه هر هفته پزشک فوق تخصص زانو در کلینیک فیزیوتراپی مهربان آماده ارائه خدمات به شما عزیزان است. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 02126741456 تماس حاصل فرمایید.
درمان خانگی برای تق تق زانو
داروهای طبیعی و مکمل‌های زیادی مانند کورکومین، رزوراترول، اسیدهای چرب امگا 3 و عصاره گیاهان کندر برای درمان درد مفاصل در اکثر داروخانه‌ها وجود دارند اما باید توجه داشته باشید که از لحاظ علمی، مؤثر بودن تعداد کمی از آنها ثابت شده است. پیشنهاد می کنیم در این باره مقاله غذاهای مفید برای درمان زانودرد را مطالعه کنید.
روغن ماهی که سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است و سایر مواد مغذی نیز ممکن است مفید باشند. همه این موارد به صورت قرص یا کپسول در دسترس هستند. برخی از عصاره‌های گیاهی و یا دم‌نوش‌ها هم می‌توانند درد مفاصل و آرتروز را کم کنند. ثابت شده است که کيسه آب گرم و کیسه یخ هم برای کاهش درد مفیدند. همچنین مدیتیشن یک روش عالی برای کاهش درد است و می‌تواند روند بهبود را سریعتر کند.
سوالی در مورد صدای تق تق زانو دارید زیر این پست آن را مطرح کنید و پاسخ خود را از کارشناسان و متخصصین مرکز فیزیوتراپی مهربان دریافت کنید. برای مشاهده پاسخ، مجددا به همین صفحه مراجعه کنید.
1: hossein:سلام ببخشید صدا دادن مفاصل زانو حین نشستن و بلند شدن به خاطر چیه؟
2: شاهین حریری:سلام تشکر میکنم از مطالب خوبتون. من درد زانو ندارم ولی موقع راه رفتن خیلی صدا می کنه لطفا راهنمایی بفرمایید تشکر.
3: Ehsan:سلام. ضمن تشکر ازمطلب مفیدتون من زانوهام صدا میکنه و بیشتر مواقع زود خسته میشه و درد هم داره. در صورتیکه وزنم مناسبه و فقط زانوهام پرانتزیه. ممنون میشم راهنمایی کنید????????
4: امین:از بچگی این صدا رو زانوهام میده,تا چند وقت پیش هم, میشستم موقع بلند شدن زانوم قفل میکرد,,همچنین آرنجم و سمت لگن هم همینطور