دردهای کف پا می توانند علتهای بسیار زیادی داشته باشند. بیماری هایی مانند آرتروز، نقرس، پارکینسون، فشار خون بالا ، چاقی، بارداری، پوکی استخوان و ... . اما در این بین یکی از شایع ترین دلایل درد کف پا التهاب فاشیا پلانتار و یا التهاب تاندون کف پا می باشد. در این مقاله به بررسی فاشیا پلانتار و عوامل التهاب و درمان آن پرداخته شده است. شما می توانید از فهرست زیر برای دسترسی سریع به بخشهای مختلف مقاله استفاده کنید.
فهرست
فاشیا پلانتار (فاشیای کف پا) چیست؟
التهاب تاندون کف پا
علت التهاب فاشیا پلانتار چیست
علائم التهاب فاشیا پلانتار
چه افرادی در خطر ابتلا به التهاب فاشیای کف پا هستند
پیشگیری از التهاب فاشیا پلانتار
تشخیص و درمان التهاب فاشیا پلانتار
درمان خانگی فاشیا پلانتار
درمان دارویی فاشیا پلانتار
درمان فیزیوتراپی التهاب فاشیا پلانتار
جراحی التهاب فاشیا پلانتار
نکته نهایی در مورد التهاب تاندون فاشیای کف پا
فاشیا پلانتار (فاشیای کف پا) چیست؟
پلانتار به معنی کف پا و فاشیا به فیبرهای تاندونی اتصالی می گوییم. فاشیا پلانتار یک رباط است که وظیفه آن محافظت از قوس پا بوده و پاشنه پا را به انگشتان پا متصل می کند. در واقع فاشیا پلانتار یا فاسیا پلانتار مانند تارهای جذب کننده شوک عمل می کند و نقش بسیار زیادی در پایداری و حرکت پا دارد. زمانی که پا در حال استراحت است فاشیا پلانتار جمع و کوتاه است اما زمانی که فشار وزن به پا اعمال می شود کشیده می شود. در هنگام حرکت نیز این کشش و انقباض دائم اتفاق می افتد.
التهاب تاندون کف پا
التهاب و کشیدگی تاندون کف پا زمانی رخ می دهد که بر اثر تنش و کشش بیش از حد روی این رباط پارگی های میکروسکوپی به وجود بیاید و آسیب شدید ببیند. در نتیجه هنگام راه رفتن و دویدن که فاشیا کشیده و منقبض می شود این آسیب ها شدیدتر شده و باعث تحریک و یا التهاب رباط کف پا می شود.
علت التهاب فاشیا پلانتار چیست
پزشکان در طول سال ها معتقد بودند که پلانتار فاشیا توسط خار پاشنه ایجاد می شود، اما تحقیقات اخیر این نظریه را تایید نمی کند. با این که در بسیاری از موارد علت التهاب کف پا به صورت دقیق مشخص نیست اما عواملی وجود دارد که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد:
عضلات ضعیف: اگر عضلاتی که همراه با تاندون کف پا حرکت می کنند ضعیف باشند به این تاندون فشار بیشتری وارد می شود.
ورزش: بعضی از ورزش ها که فشار زیادی را به ناحیه کف پا وارد می سازند می توانند باعث التهاب فاشیا پلانتار شوند. مانند ورزش های پرشی مثل ژیمناستیک، والیبال و ...
دویدن: دویدن های طولانی باعث می شود تاندون فاشیا پلانتار چندین هزار بار کشیده و منقبض شود. اگر فاشیا ملتهب و یا دارای پارگی باشد، دویدن باعث تشدید این عارضه خواهد شد.
ایستادن یا پیاده روی طولانی: ایستادن یا پیاده روی با زمان های طولانی می تواند به فاشیا فشار وارد کند.
بیشتر بخوانید: پیچ خوردگی مچ پا و درمان آن در منزل
اضافه وزن: وزن زیاد استرس را به کف پا بیشتر می کند.
فعالیت کم: همانطور که فعالیت زیاد برای تاندون فاشیا پلانتار مضر است، فعالیت کم هم به آن آسیب می رساند. زیرا با عدم تحرک، تاندون جمع و خشک می شود.
مشکلات تاندون آشیل: زمانی که تاندون آشیل آسیب دیده باشد دامنه حرکتی مچ پا کم شده و انعطاف کامل پا مشکل می شود. یک تحقیق نشان داده است که از هر 5 مورد بیمار التهاب فاشیا پلانتار چهار مورد دچار آسیب تاندون آشیل نیز هستند.
استفاده از کفش های نامناسب: کفش های پاشنه بلند و کفش های بدون لژ که قوس پا را محافظت نمی کنند می توانند باعث آسیب به تاندون کف پا شوند.
علائم التهاب فاشیا پلانتار
افراد مبتلا به التهاب تاندون کف پا اغلب هنگام خروج از رختخواب درد زیادی در پاشنه پای خود را احساس می کنند. زمانی که فرد خواب است و مچ پا در زاویه 100 و 110 درجه استراحت می کند اجازه می دهد فاشیا پلانتار کوتاه و ریلکس شود. زمانی که فرد می ایستد، مچ پا در زاویه 90 درجه قرار می گیرد و وزن بدن روی فاشیای پلانتار می افتد و مجبور به کشش می شود که می تواند درد ایجاد کند.
علائم التهاب فاشیا پلانتار معمولا در طول یک یا چند روز ظاهر می شود مثلا یک فرد ممکن است در هنگام دویدن دردی در ناحیه پاشنه پای خود احساس کند و بعد هم درد از بین برود اما در طول هفته و با ورزش کردن درد شدیدتر شود.
موارد زیر بعضی از علائم فاشیا پلانتار هستند:
درد پاشنه بسیار زیاد
درد بعد از استراحت طولانی
درد پس از فعالیت طولانی مدت
درد هنگام خم شدن
احساس سوزش و حرارت در کف پا
لنگیدن
بیشتر بخوانید: ورزش های مفید برای درمان سندروم تونل تارسال
چه افرادی در خطر ابتلا به بیماری التهاب فاشیای کف پا هستند
در واقع، اکنون کارشناسان معتقدند که التهاب پلانتار فاشیا می تواند منجر به رشد خار پاشنه شود. التهاب فاشیا پلانتار هم می تواند خود به تنهایی در بدن به وجود آید و هم می تواند بر اثر بیماری های دیگری ایجاد شود. بیماری هایی مثل آرترز و مشکلات عصبی. همچنین پیچ خوردگی پا می تواند باعث پارگی و کشیدگی رباط های کف پا شود. اگر پا مدت زیادی تحت این استرس و فشار باشد می تواند باعث التهاب فاشیا پلانتار گردد. به طور کلی هم آقایان هم خانم ها در معرض ابتلا به این بیماری می باشند اما در خانم ها شایع تر است.
سن: مطالعات نشان می دهد التهاب تاندون کف پا در افراد بین 40 تا 60 سال نسبت به بقیه شایع تر است.
افرادی که کف پای صاف دارند: کف پای صاف نیز از عوامل التهاب فاشیا می باشد.
بیشتر بخوانید: حرکات مفید برای درمان صافی کف پا
افرادی که اختلال راه رفتن دارند: راه رفتن غیر طبیعی باعث می شود توزیع وزن بدن بر روی پاها تحت تاثیر قرار بگیرد.
افرادی که قوس کف پای شدید دارند: تاندون فاشیا پلانتار وظیفه دارد قوس کف پا را حفظ کند. زمانی که این قوس شدید باشد تحت فشار و استرس زیادتری قرار خواهد گرفت.
افرادی که پاهای آن ها هم اندازه نیست: زمانی که پاهای یک نفر هم اندازه نباشد فاشیای کف پا و دیگر بافت های پا تحت فشار نامتقارنی قرار می گیرند که باعث می شود این تاندون ها زحمت بیشتری برای جذب شوک های وارده به پا داشته باشند.
افرادی که مچ پای کج دارند: کج بودن مچ پا فشار به فاشیا را نامتقارن می کند.
ورزشکاران: همان طور که گفته شد فعالیت ورزشی و دویدن زیاد می تواند باعث آسیب به فاشیای کف پا شود.
افرادی که فعالیت بدنی بسیار کمی دارند: زمانی که فرد از پاهای خود استفاده نمی کند فاشیا خشک و جمع می شود. این حالت در بلند مدت می تواند باعث التهاب فاشیا شود.
افرادی که اضافه وزن دارند و زنان باردار: افزایش وزن ناگهانی خطر ابتلا به التهاب فاشیا پلانتار را افزایش می دهد.
پیشگیری از التهاب فاشیا پلانتار
فعالیت های بدنی به خصوص آن هایی که از پاها استفاده می شود باید به طور متعادل انجام شود. همان طور که در بخش علت ها بررسی کردیم فشار زیاد به پا و یا عدم تحرک می تواند به التهاب فاشیا کمک کند. پس از راه رفتن های طولانی مدت زمانی به پاها استراحت داده شود تا فشار روی فاشیا کاهش پیدا کند. تنظیم وزن بدن و نداشتن اضافه وزن نیز می تواند فشار به کف پا را کم کرده و از ابتلا به التهاب تاندون کف پا چلوگیری کند. همچنین استفاده از کفش های مناسب لژ دار که قوس کف پا را می پوشاند می تواند بسیار موثر باشد.
تشخیص و درمان التهاب فاشیا پلانتار
از آنجایی که التهاب فاشیا پلانتار شایع ترین نوع درد پاشنه است، علل دیگر درد پاشنه گاهی به اشتباه التهاب فاشیا پلانتار تشخیص داده می شوند. پزشک باید مسائل دیگری را که می تواند باعث درد پا شود، مانند شکستگی پاشنه، گرفتگی عصب و تاندون آشیل را نیز بررسی کند. فیزیوتراپیست ها می توانند بر اساس گذشته پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی نقاط حساس پا، نقاط متورم و وسعت حرکت، محل درد را مشخص کنند.
تشخیص نقاط درد یکی از اساسی ترین فاکتورهای شناسایی نوع و علت بیماری می باشد. عکس های رادیولوژی نیز می تواند برای تشخیص این بیماری و یا رد دیگر بیماری های مرتبط مانند خار پاشنه، شکستگی و ... کمک کند.
بیشتر بخوانید: 9 حرکت شگفت انگیز برای درمان خار پاشنه
این بیماری گاهی اوقات خود به خود از بین می رود. با این حال، درمان می تواند زمان بهبودی را سریع تر کرده و از بدتر شدن وضعیت جلوگیری کند.
چنانچه در کف پاهای خود احساس درد می کنید می توانید توسط متخصصان مرکز فیزیوتراپی مهربان ویزیت شده و فرایند درمان را آغاز کنید. این مرکز با در اختیار داشتن کادر تخصصی و جدیدترین دستگاههای روز دنیا هم اکنون به عنوان مجهزترین فیزیوتراپی غرب تهران آماده ارائه خدمات تخصصی فیزیوتراپی به شما همشهریان عزیز است. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 02126741456 تماس حاصل فرمایید.
درمان خانگی فاشیا پلانتار
درمان اولیه التهاب تاندون کف پا شامل تزریق یا جراحی نیست. بیماران می توانند درمان هایی مانند استراحت و کشش خود را آغاز کنند، در حالی که بقیه درمان ها باید تحت نظارت پزشک انجام شوند.
استراحت: بهتر است بیماران فعالیت های سنگینی که باعث فشار به فاشیا پلانتار می شود را کاهش دهند.
کفش مناسب: استفاده از کفش های راحت با کفی های نرم که قوس پا را پشتیبانی می کنند در درمان خانگی این بیماری موثرند. برای برخی از ورزشکاران، تنها تغییر کفش ورزشی می تواند به طور قابل توجهی به کاهش درد آن ها کمک کند.
نرمش های کششی: التهاب فاشیا پلانتار انعطاف پذیری مچ پا، تاندون آشیل و ماهیچه های ساق پا را کاهش می دهد. نرمش های کششی می تواند انعطاف پذیری را بهتر کرده و فشار فعالیت هایی مانند ایستادن، راه رفتن و دویدن را کمتر کند.
یخ: استفاده از یک کیسه یخ در کف پا می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
استفاده از اسپلیت: اسپلیت ها قالب های پلاستیکی هستند که می توان هنگام خواب از آن ها استفاده کرد و پاها را به صورت 90 درجه نگه می دارند.
پیشنهاد می کنیم برای آشنایی با درمان خانگی التهاب فاشیای پلانتار ویدیوی زیر را ببینید.