امروزه درد پاشنه، یکی از دردهای شایع بین افراد است. این درد معمولا زیر پاشنه یا پشت آن حس می شود، یعنی در قسمتی که تاندون آشیل به استخوان پاشنه وصل می شود. با اینحال این درد گاهی اوقات ممکن است اطراف پاشنه را هم تحت تاثیر قرار دهد.

دردی که در زیر پاشنه حس می شود و در پزشکی آن را با عنوان فاسئیت پلانتار می شناسیم، شایع ترین مدل درد در پاشنه محسوب می شود. علت اصلی درد در پشت پاشنه التهاب تاندون آشیل است. اگر درد، قسمت داخلی یا خارجی پاشنه و پا را تحت تاثیر قرار دهد، این درد معمولا ناشی از آسیب دیدگی نیست. معمولا در ابتدا در نواحی داخلی و خارجی پاشنه درد خفیفی وجود دارد، اما پس از مدتی شدیدتر شده و حتی گاهی اوقات باعث از کار افتادگی شخص هم می شود. دردهای پاشنه معمولا بدون درمان از بین می روند، اما در بعضی موارد ممکن است ادامه پیدا کرده و به یک درد مزمن و شدید تبدیل شوند. عمدتا علتهای شایع این عارضه عبارتند از: آرتروز، عفونت، بیماریهای خود ایمنی، زخم و آسیبهای موضعی و یا نوعی بیماری اعصاب. ما در این مقاله سعی می کنیم درباره علت درد پاشنه پا به هنگام بیدار شدن از خواب، درد کف پا اول صبح، درمان خانگی درد پاشنه پا، درمان درد پشت پاشنه پا، برای درد پاشنه پا به چه دکتری مراجعه کنیم و علت درد پاشنه پا در زنان بپردازیم. جهت دسترسی به بخشهای مختلف مقاله می توانید از فهرست زیر کمک بگیرید.

فهرست
علائم درد پاشنه
علت درد پاشنه پا
تشخیص درد پاشنه
درمان درد پاشنه
درمان درد پاشنه با فیزیوتراپی
جراحی برای درد پاشنه
درمان خانگی دردپاشنه پا
تمرینات ورزشی درد پاشنه پا
پیشگیری از درد پاشنه
برای درد پاشنه چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

علائم درد پاشنه

در مورد درد پاشنه توجه به نکات زیر مهم است:

• درد پاشنه معمولا به تدریج شروع می شود و به مرور شدیدتر می شود. معمولا در محل درد، آسیب خاصی وارد نشده است.
• این درد ممکن است با پوشیدن کفش تخت شروع شود. کفش تخت می تواند موجب کشیده شدن رباطهای کف پا و تورم یا التهاب آن شود.

• اگر رباط پاشنه پاره شود، درد بسیار شدید می شود. در برخی موارد ممکن است صدای ترق ترق هنگام آسیب دیدگی شنیده شود که در این صورت درد بلافاصله شروع خواهد شد.
• درد معمولا زیر پا، به سمت جلوی پاشنه احساس میشود.
• درد پاشنه ممکن است پس از بیدار شدن از خواب در صبح و یا پس از کمی استراحت در طول روز شدیدتر شود و این علائم با فعالیت روزانه، کمی بهبود می یابند؛ ولی با نزدیک شدن به پایان روز مجددا بدتر خواهند شد.

علت درد پاشنه پا

درد پاشنه معمولا در اثر آسیبی مانند پیچ خوردگی یا زمین خوردن به وجود نمی آید، بلکه ناشی از ضربه و فشار مکرر به پاشنه پا است. مهمترین علل درد در ناحیه پاشنه پا عبارتند از:

• التهاب عضلات و رباطهای کف پا
فاشیای پلانتار یک رباط محکم شبیه به زه کمان است که از استخوان پاشنه تا نوک پا کشیده شده است. هنگامی که رباط بیش از حد کشیده شود، بافت نرم آن به خصوص ناحیه ی اتصال به استخوان پاشنه، دچار التهاب می شود. گاهی اوقات ممکن است که این عارضه در وسط پا نیز ایجاد شود. این مدل درد، در زیر پا و مخصوصا بعد از دوره‌های طولانی استراحت احساس می شود.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره التهاب فاشیا پلانتار و درمانهای آن

• التهاب در پشت پاشنه پا
التهاب در ناحیه پشت پاشنه، می‌تواند در اثر فرود آمدن نادرست بر روی پاشنه پا ایجاد شود. همچنین فشار ناشی از پوشیدن کفشهای نامناسب نیز از علل التهاب در پشت پاشنه است. در این حالت، درد معمولا در عمق پاشنه یا در پشت پاشنه پا حس می‌شود. بر اثر این فشار، گاهی اوقات تاندون آشیل نیز ممکن است ورم کند. از علائم این آسیب دیدگی افزایش شدت درد در طی روز است.

• برجستگی پاشنه پا
این روزها پوشیدن کفش پاشنه بلند در میان دختران نوجوان بسیار شایع است. توجه به این نکته ضروری است که در نوجوانان، استخوان پاشنه پا به طور کامل بالغ نشده و با پوشیدن کفشهای پاشنه بلند، این استخوان بیش از حد ساییده می‌شود و در نتیجه به شکل گیری استخوان اضافه منجر می شود که به آن برجستگی پاشنه پا می گوییم. برجستگی پاشنه در افراد مبتلا به صافی کف پا و یا خانم هایی که قبل از بلوغ استخوان، شروع به پوشیدن کفش های پاشنه بلند می کنند، شایعتر است.

بیشتر بخوانید: درمان صافی کف پا با فیزیوتراپی

• سندرم تونل تارسال
در این عارضه، یک عصب بزرگ در پشت پا تحت فشار قرار می گیرد. سندروم تونل تارسال یک نوع آسیب عصبی ناشی از فشار است که می تواند در کف یا مچ پا اتفاق بیفتد.

بیشتر بخوانید: پیچ خوردگی مچ پا و درمان آن در منزل

• التهاب مزمن پاشنه پا
التهاب مزمن پاشنه پا به علت نازک شدن بافت پاشنه یا در اثر پیاده روی های طولانی ایجاد می شود. این درد معمولا سبب ایجاد خار پاشنه می تواند بشود.

بیشتر بخوانید: درمان قطعی خار پاشنه چیست؟

• شکستگی در اثر فشار
شکستگی در پاشنه پا معمولا ناشی از فشار مکرر، تمرینات شدید ورزشی و یا کار سنگین است. دونده ها به طور خاص مستعد شکستگی استخوان های پا در اثر فشار هستند. این عارضه ممکن است به دلیل پوکی استخوان نیز ایجاد شود.

• بیماری سیور
بیماری سیور، شایع ترین علت درد پاشنه پا در میان ورزشکاران نوجوان و خردسال است. این بیماری به علت استفاده بیش از حد از صفحات رشد استخوان پاشنه و ایجاد پارگیهای کوچک متعدد در آن به وجود می آید. کودکان 7 تا 15 سال بیشتر از سایرین به این عارضه مبتلا می شوند که نتیجه آن دردهای شدید در پاشنه است.

• التهاب تاندون آشیل
التهاب تاندون آشیل یک بیماری مزمن است و با تخریب تدریجی تاندون آشیل همراه است. زمانی که تاندون آشیل بیش از حد تحت فشار قرار گیرد، پارگی‌های میکروسکوپی در آن ایجاد می‌شوند. در برخی مواقع این پارگیهای میکروسکوپی به شکل صحیح ترمیم نمی‌شوند. در نهایت تاندون ضخیم و ضعیف شده و دردناک می شود.

• عفونت استخوان یا مغز استخوان
عفونت استخوان ممکن است در اثر آسیب یا جراحی اتفاق بیفتد. در برخی موارد، عفونت ممکن است از طریق جریان خون وارد بافت استخوان شود. علائم این عارضه شامل درد عمیق و اسپاسم عضلانی در ناحیه ملتهب و همچنین تب است.

• رماتیسم مفصلی
رماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی پیشرونده و ناتوان کننده است که موجب التهاب و درد در مفاصل، بافت اطراف مفصل و سایر اندامهای بدن انسان می شود. این بیماری معمولا در ابتدا مفاصل دست و پا را درگیر می‌ کند، اما هر مفصل دیگری نیز ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد.

• درد کنار پا
درد کنار پا بر قسمت خارجی پاشنه اثر می گذارد و موجب درد در قسمت خارجی پاشنه می شود. این دردها ممکن است از عوامل زیر ناشی شوند:

- شکستگی
- پیچ خوردگی
- کشش های مکرر که موجب تحریک تاندون می شوند.
- اتصال غیر طبیعی استخوان های پا به یکدیگر که یک مشکل مادرزادی است.
- پینه پا

از دیگر علتهای درد پاشنه پا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پارگی تاندون آشیل
• پارگی فاشیای پلانتار
• گرفتگی عصب باکستر
• شکستگی استخوان پاشنه
• کیست استخوان پاشنه
• آرتروز (آشنایی با فیزیوتراپی آرتروز)
• کبودی استخوان
• بیماریهایی مرتبط با گردش خون
• طرز قرارگیری نادرست بدن به هنگام راه رفتن یا دویدن
• کیست استخوانی
• نقرس

تشخیص درد پاشنه

برای تشخیص علت درد پاشنه، پزشک پا را معاینه می کند و در مورد درد، نحوه راه رفتن و ایستادن شما، نوع کفش مورد استفاده و سابقه پزشکی شما می پرسد. عضلات، زانوها و هر گونه تغییر شکل غیر عادی یا پوستی باید مورد بررسی قرار گیرد.
پزشک با فشردن پاشنه شما همچنین مشکلات عصبی، وجود کیست یا شکستگی در اثر فشار را بررسی می کند. گاهی اوقات به آزمایش خون یا اسکن تصویری هم نیاز می شود. التهاب رباط کف پا شایع ترین دلیل درد پاشنه است، اما همانطور که گفته شد این درد ممکن است به دلایل دیگری هم رخ دهد. لذا تشخیص دقیق، به درمان موثرتر منجر می شود.

درمان درد پاشنه

در صورتی که میزان درد پاشنه شدید نباشد و یا ناشی از شکستگی های مختلف نباشد، بهترین درمان برای افراد مبتلا، درمانهای غیرتهاجمی و غیرجراحی مثل فیزیوتراپی است. درمان هایی که در این مرحله برای شما تجویز می شوند معمولا شامل موارد زیر هستند:

چنانچه شما هم دچار درد پاشنه پا شده‌اید، می‌توانید از متخصصان مرکز فیزیوتراپی مهربان مشاوره بگیرید. مرکز فیزیوتراپی مهربان با در اختیار داشتن تیمی تخصصی و جدیدترین دستگاه‌های روز دنیا از جمله تکار تراپی و دستگاه دیپ اوسیلیشن هم‌اکنون به‌عنوان مجهزترین فیزیوتراپی غرب تهران آماده ارائه خدمات تخصصی فیزیوتراپی به شما همشهریان عزیز است. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 02126741456 تماس حاصل فرمایید.

درمان درد پاشنه با فیزیوتراپی

• تجویز داروهای مسکن و ضد التهاب برای کاهش درد و ورم.
• اگر داروهای مسکن جواب نداد می توان از تزریق کورتون استفاده کرد. البته ناگفته نماند که در استفاده از این دارو باید احتیاط کرد، زیرا استفاده از آن در طولانی مدت با عوارض نامطلوبی همراه خواهد بود.
• تمریناتی که در فیزیوتراپی آموزش داده می شوند، باعث کشیده شدن رباط کف پا و تاندون آشیل می شوند و عضلات کف پا را نیز تقویت می کنند و ثبات و پایداری مچ و پاشنه پا را هم افزایش می دهند. فیزیوتراپیست شما معمولا برای آزادسازی عضلات درگیر در کف پا از درای نیدلینگ هم کمک می گیرد.

• در صورتی که مرکز فیزیوتراپی که مراجعه می کنید به تکنولوژیهای روز دنیا دسترسی داشته باشد، می توان از تکارتراپی و مگنت تراپی بعنوان موثرترین روشهای درمانی برای درد پاشنه پا نام برد که سرعت بهبود درد را بسیار بالاتر می برد.
• می توان از بانداژ ورزشی برای افزایش پشتیبانی از کف پا در روزهای عادی استفاده کرد.
• استفاده از وسائل کمکی مثل کفی کفش به عنوان یک پشتبان برای قوس پا در فرایند درمان موثر بوده و فیزیوتراپیست شما با استفاده از کفی های طبی اسکن شده نقایص موجود در کف پا را برطرف می کند.
• در موارد پیشرفته تر که درمانهای فوق جوابگو نیستند، استفاده از امواج صوتی در منطقه آسیب دیده موثر است. در این مواقع معمولا دیپ اوسیلیشن توصیه می شود.

• در کنار درمانهای فوق، می توان آتل شبانه را هنگام خواب بر روی ساق پا نصب کرد. این آتل، رباط کف پا و تاندون آشیل را در سراسر شب در حالت کشیده نگه می دارد. بهتر است قبل از استفاده از آتل شبانه، در مورد استفاده از آن با پزشک خود مشورت کنید.
• در صورتی که التهاب در پشت پاشنه پا تشخیص داده شود، می توان از کفی طبی یا کفی کاپ پاشنه برای محدودسازی حرکات و درمان التهاب استفاده کرد. در این مورد استراحت حتما توصیه می شود و ممکن است به تزریق کورتون هم نیاز شود.
• در صورتی که دچار برآمدگی های پاشنه هستید، این مشکل را می توان با گذاشتن کمپرس یخ یا تعویض کفش ها کاهش داد. همچنین وسایل کمکی مانند پد های پاشنه، می توانند به طور موقت باعث تسکین درد شوند. تزریق کورتیزون نیز برای کاهش درد موثر است. در موارد حاد و در صورت ادامه یافتن درد ممکن است به جراحی نیاز باشد.

عمل جراحی برای درد پاشنه

• در صورتی که درمان های فیزیوتراپی موثر نباشد، جراح می‌تواند رباط کف پا را از استخوان پاشنه پا جدا کند. این جراحی ممکن است به قوس پا آسیب برساند.
• در برخی از مطالعات اخیر، تزریق بوتاکس برای درمان التهابات رباط کف پا پیشنهاد شده است.
• در مطالعه دیگری، تزریق دوز استانداردی از پرتو درماني مشابه آنچه که در درمان سرطان بکار می رود، برای کاهش درد توصیه می شود.

درمان خانگی درد پاشنه پا

درمان خانگی می تواند به کاهش دردهای نه چندان شدید پاشنه کمک کند. روش های خانگی برای درمان درد پاشنه پا در خانه عبارتند از:

• استراحت: از دویدن یا ایستادن برای مدت طولانی، راه رفتن روی سطوح سخت و فعالیت‌هایی که ممکن است پاشنه پا را تحت تاثیر قرار دهند، اجتناب کنید.
• کمپرس یخ: یک کیسه یخ را در حدود ۱۵ دقیقه بر روی منطقه آسیب دیده بگذارید، از تماس مستقیم یخ با پوست خودداری کنید.
• پوشیدن کفش‌های مناسب: پوشیدن کفش‌های مناسب مخصوصا برای ورزشکاران بسیار مهم است.
• محافظ پا: استفاده از کفی های طبی می تواند به کاهش علائم کمک کند.

تمرینات ورزشی درد پاشنه پا

تمرینات کششی عضلات ساق می‌ توانند به کاهش درد کمک کنند. در اینجا به چند نمونه از آنها اشاره می شود:

• روی یک صندلی بنشینید و پا را صاف نگه دارید، پا را از ناحیه مفصل مچ پا خم کرده و صاف کنید. این حرکت را برای هر پا ده بار تکرار کنید.

بیشتر بخوانید: درمان افتادگی مچ پا

• روبروی دیوار بایستید. پایی را که درد می کند، پشت پای دیگر قرار دهید. پای جلو را خم کرده و پای عقب را راست بر روی زمین نگه دارید. باسن را در امتداد دیوار به سمت جلو بکشید تا کشش را در عضلات پایینی پشت پا احساس کنید. این حرکت را ده بار تکرار کنید.

پیشگیری از درد پاشنه

روشهای پیشگیری از درد پاشنه عمدتا شامل کاهش فشار در این قسمت از بدن هستند. در این زمینه نیاز است نکات زیر را رعایت کنید:

• هنگام راه رفتن بر روی زمین سفت، کفش بپوشید و پابرهنه راه نروید.
• برای کاهش ضربه به پاشنه، وزن ایده آل خود را حفظ کنید.
• کفشی را انتخاب کنید که پاشنه آن از مواد انعطاف پذیر ساخته شده باشد و بتواند جلوی برخی از ضربه ها را بگیرد. بجای این مورد می توانید از پدهای پاشنه هم استفاده کنید.
• کفش مناسب بپوشید. نباید از کفش تخت یا کفشی که پاشنه آن سائیده شده است، استفاده کنید.
• از خرید کفش هایی که به نظر می رسد باعث درد می شوند، حتما اجتناب کنید.
• اگر مستعد ابتلا به درد پاشنه هستید و حس می کنید کمی یا در برخی مواقع دچار این درد می شوید، بجای ایستادن، استراحت کنید.
• حتما قبل از ورزش، بدن خود را گرم کنید و روی عضلات ساق پا حرکات کششی انجام دهید.
• برای هر تمرین ورزشی (هرچند کوتاه)، کفش ورزشی مناسب بپوشید.

برای درد پاشنه چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

از آنجایی که دردهای خفیف پاشنه توسط استراحت و درمانهای خانگی ذکر شده در این مقاله قابل درمان هستند، شاید برای شما هم سوال شده باشد که چه نوع درد پاشنه ای را جدی بگیریم و چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم. پیشنهاد می کنیم در صورت بروز هر یک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

• درد شدید همراه با ورم در نزدیکی پاشنه
• درد همراه با بی حسی یا سوزش در پاشنه
• مشکل در راه رفتن معمولی
• دشواری در خم کردن پا به سمت پایین یا ایستادن روی نوک انگشتان
• اگر درد پاشنه بیش از یک هفته ادامه یابد.
• اگر هنگامی که راه نمی روید یا نشسته اید، باز هم درد دارید حتما به پزشک مراجعه کنید.

در صورتی که شما هم با درد پاشنه پا دست و پنجه نرم می کنید و یا در این مورد سوالی دارید، سوال خود را زیر همین مقاله و در بخش نظرات مطرح کنید. در اولین فرصت کارشناسان مرکز فیزیوتراپی مهربان جوابگوی سوالات شما خواهند بود. برای دریافت پاسخ سوالات خود مجددا به همین صفحه مراجعه فرمایید.