گرفتگی شبانه عضلات پا، عارضه‌ای رایج است که می‌تواند به دلائل مختلفی مانند خستگی ماهیچه‌ها، عوارض دارویی و حتی عدم فعالیت در طول روز رخ دهد. گرفتگی عضلات پا در شب به اندازه‌ای آزاردهنده هستند که می‌توانند شما را از خواب بیدار کنند. بیشتر اوقات، گرفتگی عضله حدود 10 دقیقه طول می‌کشد، اما گاهی ممکن است حتی تا یک روز بعد، پای شما درد شدیدی داشته باشد. در این مقاله با ما همراه باشید تا بررسی کنیم که علت گرفتگی و درد مفاصل پا در شب چیست و چه راهکارهایی برای پیشگیری از این عارضه توصیه می‌شود. برای دسترسی سریع تر به بخش های مختلف مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.

فهرست
منظور از گرفتگی عضلات شبانه پا چیست؟
دلائل گرفتگی شبانه پا (گرفتگی پا در خواب)
درمان گرفتگی عضلات و ساق در هنگام شب
درمان گرفتگی شبانه پا با فیزیوتراپی
پیشگیری از گرفتگی شبانه پا
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
سخن پایانی 

منظور از گرفتگی عضلات شبانه پا چیست؟

منظورمان از گرفتگی عضلات شبانه پا، انقباض ناگهانی و موقتی عضلات پا در زمان خواب شبانه است که اتفاقا خیلی هم دردناک است. به جز ساق پا، انقباض‌های دیگری در کف پا و دیگر عضلات بدن اتفاق می‌افتد که می‌تواند چند دقیقه یا چند ثانیه طول بکشد. گرفتگی و درد استخوان پا در هنگام شب می‌تواند برای هرکسی اتفاق بیفتد، اما در افراد سالمند و کسانی که در شب ورزش می‌کنند، شایع‌تر است. این گرفتگی‌ها اغلب بر روی عضله ساق پا تأثیر می‌گذارد، اما با این حال، می‌تواند باعث گرفتگی ماهیچه های پشت ران (همسترینگ) شود. 

دلایل گرفتگی شبانه پا (گرفتگی پا در خواب)

علت گرفتگی شبانه پا به طور دقیق مشخص نیست! اما عوامل بسیاری می‌توانند در بروز گرفتگی شبانه پا تاثیر گذار باشند. بعضی از علل گرفتگی عضلات پا در خواب عبارتند از:

• کم آبی بدن: کم آبی بدن عملکرد عضلات را تحت تاثیر قرار می‌دهد و در نتیجه احتمال بروز گرفتگی شبانه پا افزایش می‌یابد.

• شیوه زندگی کم تحرک: تحرک نداشتن، پوسچر بد و یا حتی نشستن‌ طولانی مدت می‌تواند عضلات پا را در معرض گرفتگی قرار دهد.

• فشار بیش از حد عضله: انجام دادن تمرین ورزشی بیش از حد، باعث کشیدگی عضلات می‌شود و ممکن است با گرفتگی عضلات همراه باشد.

• کمبود مواد مغذی: کمبود هر کدام از مواد مغذی مانند: سدیم، پتاسیم و منیزیم می‌توانند منجر به گرفتگی یا سایر مشکلات مربوط به عضلات شوند. علاوه بر این، مصرف بعضی از ویتامین‌ها مانند ویتامین B12 بر عملکرد ماهیچه‌های بدن تاثیر می‌گذارند.

• وضعیت ایستادن نامناسب: تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که مدت زمان طولانی در محل کار خود می‌ایستند، بیشتر دچار گرفتگی عضلات پا در شب می‌شوند.

• کوتاه شدن تاندون ها: تاندون‌ها که عضلات و استخوان ها را به هم متصل می کنند، با گذشت زمان و با افزایش سن به طور طبیعی کوتاه می‌شوند و در نهایت این موضوع منجر به درد و گرفتگی عضلات پا شود.

گرفتگی عضلات در شب معمولا نشان دهنده مشکل یا شرایط خاص پزشکی نیست! اما با این حال به غیر از موارد گفته شده، این عارضه می‌تواند دلائل دیگری داشته باشد:

• بارداری
• مشکلات مربوط به پا مانند صافی کف پا یا تنگی کانال نخاعی
• کم کاری تیروئید
• دیابت کنترل نشده
• بیماری های خاصی مانند پارکینسون
• مصرف بیش از حد مشروبات الکلی
• تاثیرات جانبی دارو (مصرف داروهای کاهش‌دهنده‌ی کلسترول خون (استاتین‌ها) و داروهای ادرارآور)
• اختلالات اسکلتی عضلانی، مانند آرتروز

بیشتر بخوانید: از کشیدگی عضلات پا چه می‌دانید؟ 

درمان گرفتگی عضلات و ساق پا هنگام شب

اگرچه گرفتگی پا در شب می‌تواند به شدت دردناک باشد، اما به طور معمول جدی نیست. بیشتر افرادی که این مشکل را تجربه می‌کنند، به درمان‌های پزشکی نیاز ندارند و با رعایت کردن بعضی از موارد می‌توانند دردهای خود را بهبود ببخشند. بعضی از راهکارهای خانگی باعث تسکین گرفتگی عضلات پا در هنگام خواب می‌شوند:

• ماساژ دادن پا
• کشیدن عضلات به آرامی
• گرم کردن محل گرفتگی
• خم و صاف کردن پا برای کمک به کشش عضلات پشت پا
• مصرف داروهای غیراستروئیدی ضد التهابی (NSAIDs) از قبیل ایبوپروفن یا آسپرین 

درمان گرفتگی شبانه پا با فیزیوتراپی

اگر هر کدام از راهکارهای خانگی برای درمان گرفتگی شبانه پا کارساز نبودند، روش‌های مدرن فیزیوتراپی می‌توانند به کاهش بازگشت گرفتگی عضلات در خواب کمک کنند. بعضی از روش‌های فیزیوتراپی که برای درمان گرفتگی عضلات پا توسط فیزیوتراپیست ها تجویز می‌شوند، عبارتند از:

• ماساژ درمانی: ماساژ درمانی یک درمان مؤثر برای کاهش درد و تنش عضلانی است و معمولا گرفتگی عضلات پا در زمان خواب را بهبود می‌بخشد.

• درای نیدلینگ: درای نیدلینگ روشی در فیزیوتراپی است که می‌تواند به بهبود عملکرد عضله و رفع گرفتگی آن کمک کند.

• تکارتراپی: تکارتراپی یک درمان نوین در فیزیوتراپی است که جریان خون را در عضله افزایش می‌دهد و باعث کاهش گرفتگی های عضلانی می‌شود. 

پیشگیری از گرفتگی شبانه پا

اگرچه پیشگیری از گرفتگی عضلات پا در هنگام خواب همیشه امکانپذیر نیست، اما مواردی وجود دارند که رعایت کردن آن‌ها در بلند مدت می‌توانند باعث بهبود وضعیت فرد شوند:

• ورزش‌هایی مانند پیاده روی سبک یا استفاده از دوچرخه ثابت، باعث می‌شوند که کمتر دچار گرفتگی عضلات شوید.
• نوشیدن آب با حفظ عملکرد عضله، به پیشگیری از گرفتگی آن کمک می‌کند. پس بهتر است آب بیشتری در طول روز بخورید و از مصرف قهوه و نوشیدنی‌های گازدار که میزان گرفتگی عضلات را افزایش می‌دهند، پرهیز کنید.
• قبل از رفتن به رختخواب، عضلات پا را شل کنید. این کار باعث کم شدن تنش عضلانی می‌شود و میزان گرفتگی شبانه پا را کاهش می‌دهد.
• در زمان خوابیدن دقت کنید که پتو و ملحفه، پاهای شما را اذیت نکنند و انگشت‌هایتان وضعیتی غیرعادی نداشته باشند.
• انجام دادن حرکات کششی قبل از خوابیدن می‌توانند باعث کاهش گرفتگی عضلات و در نهایت خواب بهتر شوند.
• بعضی از افراد ممکن است متوجه شوند که وقتی کفش مناسب می‌پوشند، گرفتگی کمتری دارند. اگر شما هم چنین وضعیتی دارید در مورد اینکه چه نوع کفشی برایتان مناسب است، با یک پزشک مشورت کنید. 

چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر هر کدام از راهکارهای گفته شده برای بهبود وضعیت فرد موثر نباشند و گرفتگی عضلات پا، باعث گرفتگی دیگر عضلات شود، لازم است که فرد به پزشک مراجعه کند. پزشک ممکن است برای برطرف کردن این مشکل، داروهای شل کننده عضلات را تجویز کند. همچنین اگر گرفتگی عضلات شما به بیماری یا یک مشکل خاص مرتبط باشد، پزشکتان می‌تواند به مدیریت و درمان آن کمک کند.

اگر شما هم دچار گرفتگی های شبانه عضلات پا هستید، بهتر است از متخصصان مرکز فیزیوتراپی مهربان مشاوره بگیرید. مرکز فیزیوتراپی مهربان با در اختیار داشتن تیمی تخصصی و جدیدترین دستگاههای روز دنیا هم اکنون به عنوان مجهزترین فیزیوتراپی غرب تهران آماده ارائه خدمات تخصصی فیزیوتراپی به شما همشهریان عزیز است. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 02126741456 تماس حاصل فرمایید. 

سخن پایانی

با توجه به آنچه که گفته شد خوشبختانه درد و گرفتگی عضلات پا با درمان‌های خانگی به راحتی قابل درمان است و معمولا دلیلی برای نگرانی بی مورد نیست. اگر شما جز افرادی هستید که به طور مکرر این درد را تجربه می‌کنید، برای بررسی علت و تشخیص کامل، بهتر است حتما به پزشک مراجعه کنید. درمان‌هایی که توسط پزشک تجویز می‌شوند، برای مدیریت گرفتگی‌های شبانه عضلات پا و داشتن خوابی بهتر به شما کمک خواهند کرد.

اگر سوال یا ابهامی در مورد گرفتگی شبانه پا دارید، می توانید آن را در قسمت نظرات زیر همین مقاله مطرح کنید. سوالات شما توسط فیزیوتراپیستهای مرکز پاسخ داده می شود. جهت دریافت پاسخ، مجددا به همین صفحه مراجعه فرمایید.