یکی از مشکلات شایع به خصوص در ورزشکاران و افراد مسن درد ساق پا است. درد ساق پا در بعضی موارد به اندازه ای شدید است که حتی ممکن است شما توانایی نگه داشتن وزن بدن را نداشته و احساس ضعف و بی حسی داشته باشید. در هر حال درد ساق پا مشکلی است که باید جدی گرفته شود. اگر شما هم چنین مشکلی دارید، قبل از اینکه به فکر درمان باشید، بهتر است بدانید که درد ساق پا چه علت هایی می تواند داشته باشد؟ در این مقاله با علت درد ساق آشنا می شوید، سپس در مورد بهترین درمان های درد ساق پا صحبت می کنیم. برای دسترسیسریع تر به بخش های مختلف مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.

فهرست
درد ساق پا چگونه است؟
علائم درد ساق پا
علت های درد ساق پا
چه افرادی بیشتر در معرض درد ساق پا هستند؟
تشخیص درد ساق پا
پیشگیری از درد ساق پا
درمان درد ساق پا
درمان های فیزیوتراپی درد ساق پا
حرکات ورزشی برای درد ساق پا
سخن پایانی 

درد ساق پا چگونه است؟

درد ساق پا که با نام "شین اسپیلنت" نیز شناخته می‌شود، به دلیل استفاده بیش از حد از عضلات پا به وجود می‌آید. درد ساق پا در سالمندان و ورزشکاران نسبت به سایر افراد رایج تر است. دوندگان، تنیس بازان و بسکتبالیست‌ها افرادی هستند که بیشتر در معرض درد ساق پا قرار دارند. درد ساق پا در اکثر مواقع مشکلی جدی نیست و با استراحت کردن بهبود پیدا می‌کند اما در صورت بی‌توجهی به آن علائم بدتر می‌شوند. 

علائم درد ساق پا

علائم شایع درد ساق پا عبارتند از:

• گرفتگی عضلات (گرفتگی هایی که برای چند دقیقه ادامه دارد.)
• لنگ زدن هنگام راه رفتن
• ورم ساق پا
• سردی غیر معمول یا رنگ پریدگی ساق پا
• ضعف، بی حسی و سوزن سوزن شدن در ساق پا
• داغ شدن، قرمزی و التهاب ساق پا 

علت های درد ساق پا

درد و سفت شدن ماهیچه پشت ساق پا می تواند علت های مختلفی داشته باشد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:

• شکستگی استخوان ساق پا: بر روی استخوان‌های ساق پا لایه محکمی قرار گرفته است که اعصاب در آن وجود دارد. زمانی که استخوان ساق پا بشکند، این لایه آسیب می‌بیند و در نتیجه ریشه‌های عصبی موجود در آن تحریک شده و باعث درد در ساق پا می‌شود. شکستگی استخوان ساق پا می تواند به دلیل دویدن و پریدن های ناگهانی باشد که فشار زیادی به ساق پا وارد می کند.

• خونریزی بافت ساق پا: در صورتی که ضربه شدیدی به ساق پا وارد شود، ممکن است بافت ساق پا دچار خونریزی شود. این خونریزی به عضلات و بافت ها فشار وارد می کند و در نهایت باعث ایجاد تورم و درد می شود.

• کشش عضله: اگر به ساق پا ضربه وارد شود و یا در زمان ورزش کردن عضلات ساق پا تحت فشار و کشیدگی قرار بگیرد، باعث درد و تورم در ناحیه ساق پا می شود.

• آسیب به بافت همبند: در پشت ساق پا عضلاتی قرار دارند که به وسیله بافت همبند به استخوان ساق پشت پا که به آن درشت نی گفته می شود، متصل می شوند. زمانی که ساق پا منقبض می‌شود، بافت همبند کشیده می‌شود. در صورتی که ضربه شدیدی به ساق پا وارد شود بافت همبند آسیب می‌بیند و این مشکل به صورت درد در ساق پا بروز می کند.

• لخته شدن خون در عروق ساق پا: بعضی از بیماری ها باعث اختلال در عملکرد ضربان منظم قلب و ایجاد لخته خون در قلب می شوند. این لخته ها از طریق جریان خونی به عروق خونی ساق پا می رسند و با بستن رگ ها، خونرسانی به ساق پا را محدود می کنند. در نتیجه شما در ساق پا درد خواهید داشت.

• تاندونیت آشیل: درد و التهاب تاندون آشیل که بر اثر فعالیت های ورزشی شدید ایجاد می شود از علت های درد ساق پا است.

• ابتلا به بعضی از بیماری ها و کمبود ویتامین ها: درد ساق پا و سرطان به نوعی به یکدیگر مرتبط هستند. ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت، ام اس، بعضی از سرطان ها و همچنین کمبود برخی از ویتامین ها می توانند از علت های درد ساق پا باشند. گاها دیده شده که مصرف مکمل ویتامین E تا حدی درد ساق پا را کاهش می دهد.

• کمر درد: کمر درد و فتق دیسک کمر بر روی ریشه های عصبی اطراف فشار وارد می کند و باعث بروز علائم سیاتیک و درد ساق پا می شود. در ابتدا این درد از کمر و باسن شروع می شود و به مرور زمان به پاها گسترش پیدا می کند.

بیشتر بخوانید: ورزش های موثر برای سیاتیک 

چه افرادی بیشتر در معرض درد ساق پا هستند؟

خطر ابتلا به درد ساق پا در افراد زیر بیشتر است:

• دوندگان (به خصوص اگر به تازگی این فعالیت ورزشی را شروع کرده باشند.)
• افرادی که به صافی کف پا مبتلا هستند.
• ورزشکارانی که فعالیت های بدنی را روی سطوح سفت و ناهموار انجام می دهند.

بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی شکستگی استخوان کف پا 

تشخیص درد ساق پا

تشخیص درد ساق پا در مراحل اولیه با معاینه فیزیکی بیمار صورت می گیرد. پزشک در مورد سوابق بیماری، سوابق ضربه و آسیب به ساق پا و حتی نوع فعالیت های ورزشی از شما سوال می پرسد. اینکه آیا تمرینات ورزشی شما شامل دویدن و پریدن هست یا خیر؟ همچنین در معاینه فیزیکی ممکن است پزشک قوزک پای شما را در جهت های مختلف حرکت دهد تا بهتر بتواند نوع و شدت درد را مشخص کند.

بعد از معاینه فیزیکی معمولا آزمایش های زیر برای تشخیص دقیق درد ساق پا توسط پزشک تجویز می شود:

• عکسبرداری با اشعه ایکس برای اطمینان از عدم وجود شکستگی استخوان
• اسکن استخوان
• آزمایش MRI
• آزمایش اندازه گیری فشار در ناحیه درد (در این نوع آزمایش شدت درد ساق پا را قبل و بعد از فعالیت ورزشی اندازه‌گیری می‌کنند تا بررسی شود که آیا ورزش تاثیری بر افزایش درد ساق پا داشته است یا خیر.) 

پیشگیری از درد ساق پا

برای پیشگیری از دردهای ساق پا موارد زیر مؤثر هستند:

• در زمان فعالیت های ورزشی کفش مناسب بپوشید: کفشی بپوشید که مناسب ورزشی باشد که انجام می دهید.

• از محافظ های قوس پا استفاده کنید: محافظ های قوس پا می‌توانند از درد ساق پا پیشگیری کنند، به خصوص اگر کف پاهایتان صاف است.

• فشار کمتری به ساق پای خود وارد کنید: از انجام ورزش هایی که باعث می شوند فشار زیادی به ساق پای شما وارد شود، پرهیز کنید. ورزش هایی مانند شنا، دوچرخه سواری و پیاده روی ورزش هایی مناسبی برای شما هستند.

• سعی کنید تمرینات قدرتی را به برنامه خود اضافه کنید: تمرینات قدرتی باعث می شوند که عضلات ساق پای شما تقویت شوند و در زمان دویدن یا فعالیت های ورزشی دردی احساس نکنید. 

درمان درد ساق پا

خوشبختانه در اکثر مواقع این درد با مراقبت‌های خانگی بهبود می‌یابد، در صورتیکه روش‌های خانگی موثر نباشند باید به پزشک مراجعه کرد. بعضی از درمان های خانگی درد ساق پا عبارتند از:

• استراحت: از آنجایی که درد ساق پا در اکثر مواقع به دلیل فعالیت‌های بیش از حد به وجود می‌آید، اولین و بهترین کار، توقف فعالیت‌ها و استراحت کردن است. استراحت کردن و توقف فعالیت‌های سنگین به کاهش ورم عضلات کمک می‌کند.

• کمپرس یخ: استفاده از یخ چند بار در طول روز و به مدت چند هفته برای کاهش درد ساق پا موثر است. بافت‌های التهابی ساق پا بسیار سطحی هستند، بنابراین نیازی نیست که یخ بیش از ۱۵ دقیقه استفاده شود. همچنین بهتر است بسته یخ را در یک حوله نازک قرار دهید و سپس روی عضلات ساق پا بگذارید.

• درمان گیاهی ساق پا: بعضی از تحقیقات نشان می دهد که زردچوبه به دلیل خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی برای درمان درد ساق پا مفید است. علاوه بر این، سرکه سیب از تجمع سموم در مفاصل و بافت ها جلوگیری می کند و درد و التهاب ساق پا را کاهش می دهد.

• استفاده از باند کشی: در صورتی که در حین ورزش احساس درد در ساق پا دارید، استفاده از یک باند کشی می‌تواند مفید باشد. باند کشی از عضلات ساق پا حمایت می‌کند و آن‌ها را گرم نگه می‌دارد، علاوه بر این، فشار وارد بر تاندون‌ها را کاهش می‌دهد.

• دارو‌های ضدالتهابی غیراستروئیدی: دارو‌های ضد التهابی غیراستروئیدی از جمله ایبوپروفن، ناپروکسن یا آسپیرین به کاهش درد و تورم کمک می‌کنند.

• درمان از طریق جراحی: در صورتی که سایر درمان ها موثر نباشند، از روش های جراحی استفاده می شود. در اکثر موارد درد ساق پا با روش های خانگی و فیزیوتراپی قابل درمان است و نیازی به روش جراحی نیست. 

درمان های فیزیوتراپی درد ساق پا

اگر درمان های خانگی موثر نباشند، لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید. در بعضی از موارد برای درمان سریع تر، پزشک شما را به مراکز فیزیوتراپی ارجاع می دهد. به تشخیص فیزیوتراپیست شاید لازم باشد یک یا چند درمان را انجام دهید. بعضی از درمان های رایج که برای فیزیوتراپی شکستگی و درد ساق پا به کار می رود، عبارت است از:

• درای نیدلینگ: درای نیدلینگ یکی از روش هایی است که باعث کاهش درد و التهاب ساق پا خواهد شد. این روش باعث آزادسازی عضلات درگیر ساق پا می شود و تا حد زیادی درد ساق پا را از بین می برد.

• اولتراسوند تراپی: در بعضی مواقع فیزیوتراپیست ها برای درمان درد ساق پا اولتراسوند تراپی را توصیه می‌کنند. دستگاه التراسوند با انتشار امواج فراصوت بر روی سلول‌ها و بافت بدن تاثیر می‌گذارد و به کاهش درد و التهاب کمک می‌کند.

• ماساژ درمانی: ماساژ درمانی برای کاهش التهاب و گرفتگی عضلات مفید است و جریان خون را افزایش می‌دهد.

اگر شما هم جز افرادی هستید که به صورت مرتب در ساق پای خود احساس درد دارید، می توانید از خدمات مرکز فیزیوتراپی مهربان استفاده کنید. فیزیوتراپی مهربان در غرب تهران با بکارگیری تکنولوژیهای روز و روش های درمانی متناسب، دردهای شما را بهبود می بخشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره 02126741456 تماس بگیرید. 

حرکات ورزشی برای درد ساق پا

حرکات ورزشی زیر می‌تواند به تقویت عضلات ساق پا کمک کند و برای پیشگیری و درمان درد ساق پا موثر است.

• کشش ماهیچه ساق پا
برای انجام این تمرین، کنار یک جدول، پله یا دیوار بایستید. انگشتان یکی از پاهایتان را با زاویه ۴۵ درجه یا بیشتر روی جدول یا دیوار بگذارید و زانو را کمی خم کنید. با عقب و جلو رفتن فشار وارد بر پا را کم و زیاد کنید.

• حرکت برف پاک کن
برای انجام این تمرین از یک پارچه کمک بگیرید. پارچه را دور پاهایتان بگذارید و در حالی که یکی از پاهایتان را ثابت نگه داشته اید پای دیگر را مانند برف پاک کن بیست بار به چپ و راست حرکت دهید. این کار را با پای دیگرتان هم تکرار کنید.

• غلطیدن روی فرم
پای خود را روی غلطک بگذارید و به سمت داخل با زاویه 45 درجه بچرخید.دست‌های خود را روی زمین بگذارید و به آرامی سمت داخلی پا را از قوزک به بالا حرکت دهید. این حالت را به مدت 30 تا 60 ثانیه حفظ کنید. 

• حرکت کشش حلزون
برای انجام حرکت کشش حلزون، به پهلو دراز بکشید به نحوی که پشتتان به یک دیوار باشد. سپس یک باند یا یک پارچه مناسب دور زانوهای خود ببندید. پاهایتان را روی هم بگذارید و به آرامی پای بالایی را از روی پای زیرین بلند کنید. چند ثانیه در همین حالت بمانید سپس به وضعیت اولیه برگردید. 

سخن پایانی

درد ساق پا با وجود اینکه ممکن است با تورم همراه باشد اما با رعایت مواردی به راحتی قابل پیشگیری است. در صورتی که با درد در ساق پا هنگام راه رفتن یا بعد از دویدن مواجهه هستید با رعایت موارد گفته شده تا حدود زیادی می توانید درد خود را کم کنید و به فعالیت های ورزشی خود باز گردید. در صورت بروز درد شدید و ضعف عضلات جلوی ساق پا باید حتما به پزشک مراجعه کنید.

امیدواریم در این مقاله به سوالات شما پاسخ داده باشیم. اگر درباره درد ساق پا و درمان های فیزیوتراپی آن سوالی دارید می توانید آن را در بخش نظرات زیر مقاله مطرح کنید. حتما به سوالات شما پاسخ می دهیم. برای دیدن پاسخ سوال خود به همین صفحه مراجعه کنید.