دیسک کمر یکی از بیماری های همه گیر در زندگی امروز ماست. بیشتر افراد به دلیل کهولت سن به این بیماری دچار می شوند اما این تنها دلیل ابتلا به دیسک کمر نیست. بلند کردن اجسام سنگین مصرف بعضی دارو ها و بسیاری دلیل دیگر. اگر قصد دارید در مورد دیسک کمر بیشتر مطلع شوید یا به دنبال بهترین راه برای درمان آن می گردید پیشنهاد می کنیم مقاله زیر را مطالعه نمایید. در این مقاله دلایل و علائم بیماری دیسک کمر را بررسی کرده و در نهایت بهترین روش های درمانی را به شما عزیزان معرفی نموده ایم.
فهرست
آناتومی دیسک کمر
بیماری فتق دیسک کمر
علت دیسک کمر
علائم دیسک کمر
درمان دیسک کمر
درمان فیزیوتراپی دیسک کمر
حرکت های ورزشی مفید در درمان دیسک کمر
جلوگیری از دیسک کمر
عوارض دیسک کمر
آناتومی دیسک کمر
ستون مهره یا ستون فقرات از 33 مهره تشکیل شده است که توسط دیسک هایی اسفنجی یا غضروفی از یکدیگر جدا شده اند. درون این دیسک ها یک مایع قرار دارد که به آن هسته نیز گفته می شود. به طور کلی وظیفه دیسک کمر کمک به حرکت ستون فقرات و جذب شوک و ضربه است.
ستون فقرات به 4 قسمت تقسیم می شود:
• ستون فقرات گردن: 7 مهره اول که در گردن قرار دارند.
• ستون فقرات قفسه سینه: 12 مهره بعدی که در ناحیه قفسه سینه قرار دارند.
• ستون فقرات کمر: 5 مهره بعدی که در قسمت تحتانی کمر واقع شده است.
• ستون فقرات ساکرال: پایین ترین 5 مهره، که در زیر کمر قرار دارند. همچنین 4 مهره که به هم جوش خورده اند و استخوان دنبالچه (کوکسیکس) را تشکیل می دهند نیز جزو این دسته به حساب می آیند.
ستون فقرات کمر از 5 بخش استخوانی در ناحیه تحتانی کمر تشکیل شده است ، جایی که بیماری دیسک کمر رخ می دهد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با درد دنبالچه: علت، درمان و ورزش های مفید
بیماری فتق دیسک کمر
دیسک کمر به دو صورت ممکن است آسیب ببیند:
دیسک محدب
با افزایش سن، دیسک بین مهره ای ممکن است مایعات را از دست داده و خشک شود. در این حالت قسمت اسفنجی دیسک (که بین قسمت های استخوانی ستون فقرات قرار دارد و به عنوان "کمک فنر" عمل می کند) فشرده می شود. این وضعیت می تواند به ملتهب و برآمده شدن دیسک منجر شود.
دیسک ترک خورده
اگر التهاب دیسک بر طرف نشود با گذشت زمان این وضعیت وخیم تر شده و ممکن است دیسک ترک بخورد. ترک خوردگی دیسک کمر ممکن است به نشت هسته دیسک نیز منجر شود. التهاب و ترک خوردگی باعث می شود به عصب های مجاور ستون فقرات فشار وارد شود و فرد احساس درد می کند.
پارگی یا فتق دیسک
این شرایط زمانی اتفاق می افتد که دیسک پاره شود و مایع درون آن کاملا خارج شود که اصطلاحا به آن بیرون زدگی دیسک کمر گفته می شود. در نتیجه این عارضه ماده هسته روی ریشه های عصبی واقع در پشت فضای دیسک فشار وارد می کنند. این می تواند باعث درد، ضعف و بی حسی شود. همچنین اگر پارگی به حدی باشد که به رشته های عصبی فشار وارد شود ممکن است پارگی دیسک باعث فلج شدن بیمار شود.
بیشتر فتق دیسک کمر در قسمت تحتانی ستون فقرات، به خصوص بین مهره های چهارم و پنجم کمر و بین مهره پنجم کمر و اولین مهره ساکرال (سطح L4-5 و L5-S1) رخ می دهد.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی تخصصی دیسک گردن
اگر شما هم علائم دیسک کمر را در خود احساس می کنید پیشنهاد می کنیم به مرکز فیزیوتراپی مهربان مراجعه نمایید. در کلینیک تخصصی فیزیوتراپی مهربان شما توسط فیزیوتراپیست های متخصص ویزیت و درمان خواهید شد. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت وقت مشاوره با شماره 02126741456 تماس بگیرید.
علت دیسک کمر
بیماری دیسک کمر در اثر تغییر در ساختار دیسک ایجاد می شود. بیشتر اوقات، بیماری دیسک کمر در نتیجه پیری و خرابی طبیعی که در دیسک رخ می دهد اتفاق می افتد. با بالا رفتن سن کم آبی دیسک کمر و گردن اتفاق می افتد و دیسک ها مستعد پاره شدن و آسیب دیدگی می شوند. بعضی اوقات، صدمات شدید هم می تواند باعث جابجایی دیسک شود اما این مورد بسیار نادر است. به طور کلی احتمال پاره شدن دیسک با ضربه و افتادن چیزی روی کمر بسیار کم است.
دیسک کمر علاوه بر پیری علت های دیگری هم دارد که در ادامه توضیح می دهیم:
کار جسمی: مشاغلی که نیاز به بلند کردن اجسام سنگین و سایر کارهای بدنی هستند بیشتر در معرض دیسک فتق کمر هستند.
چاقی: داشتن وزن اضافی باعث افزایش استرس و فشار بر روی ستون فقرات کمر می شود و افراد چاق را مستعد بیماری دیسک کمر می کند.
سیگار کشیدن: نیکوتین جریان خون را به دیسک های ستون فقرات محدود و سرعت تخریب دیسک را تسریع می کند. دیسک تخریب شده انعطاف کمتری دارد و باعث پارگی یا ترک خوردگی آن می شود که می تواند منجر به فتق شود.
سابقه خانوادگی: تجربه نشان داده است که ژنتیک هم یکی از علت ها بیماری دیسک کمر است.
علائم دیسک کمر
علائم بیماری دیسک کمر بسته به محل فتق دیسک و اینکه به چه ریشه عصبی فشار می آید متفاوت است. علائم به شما در تشخیص دیسک کمر در منزل کمک می کند. در ادامه شایع ترین علائم بیماری دیسک کمر را مرور می کنیم:
• کمر درد متناوب و مداوم: کمر درد ممکن است با حرکت، سرفه، عطسه یا ایستادن برای مدت طولانی بدتر شود.
• اسپاسم عضلات کمر
• سیاتیک: دردی که از پشت یا باسن شروع می شود و از پایین پا به سمت کشاله پا می رود سیاتیک است.
• ضعف عضلانی در پا ها
• بی حسی و سستی پا ها
• عکس العمل ها در زانو و مچ پا کاهش می یابد
• تغییر در عملکرد مثانه یا روده
علائم بیماری دیسک کمر ممکن است مانند سایر شرایط یا مشکلات پزشکی به نظر برسد. همیشه برای تشخیص صحیح به متخصص یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
درمان دیسک کمر
پارگی دیسک کمر خودبخود درمان نمی شود و باید بر اساس شدت و نوع آن از یکی از روشهای درمانی استفاده کرد. روش درمانی دیسک کمر باید دارای دو فاکتور مهم باشد، جلوگیری از پیشرفت بیماری و کاهش درد. هر درمانی که این دو مورد را نداشته باشد موثر واقع نخواهد شد. به عنوان مثال انجام حرکات ورزشی که به درمان شما کمک کند اما باعث درد بیشتر ستون فقرات شود تنها باعث صدمه بیشتر خواهد شد. در ادامه چندین روش برای درمان دیسک کمر بررسی خواهیم کرد. توجه داشته باشید که درمان دیسک کمر حتما باید زیر نظر متخصص باشد زیرا ممکن است آسیب شدید شود.
بیشتر بخوانید: 8 حرکت شگفت انگیز برای درد وسط کمر
درمان فیزیوتراپی دیسک کمر
در گذشته فتق دیسک کمر با روش هایی مانند جراحی درمان می شد. جراحی هم هزینه بر و هم دارای عوارض بود. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و علم پزشکی، متخصصان فیزیوتراپی را بهترین درمان برای دیسک کمر می دانند. فیزیوتراپی درمانی بی نظیر برای دیسک کمر، درد بین دو کتف و درد های پایین کمر می باشد. در فیزیوتراپی بیماران علاوه بر یادگیری نحوه صحیح خوابیدن هنگام کمردرد، شکل صحیح نشستن و راه رفتن را هم برای این که دوباره دچار مشکل نشوند آموزش می بینند. چندین روش درمانی فیزیوتراپی دیسک کمر عبارتند از:
تمرین درمانی:
در تمرین درمانی بیمار حرکت های کششی اصولی و کاربردی را آموزش می بیند که به تقویت عضلات و حمایت ستون فقرات کمک می کند. به علاوه، این ورزش ها باعث افزایش انعطاف پذیری پا ها و ستون فقرات خواهد شد.
ماساژ درمانی:
ماساژ بافت عمیق یکی از بهترین ماساژ ها برای درمان دیسک کمر است. این ماساژ با ضربه های عمیق بر بافت ها و ماهیچه ها باعث افزایش گردش خون در کمر می شود. اگر می خواهید در مورد ماساژ بافت عمیق و ماساژ درمانی بیشتر بدانید می توانید از مقاله زیر استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: ماساژ درمانی چیست و چه فوایدی دارد؟
الکتروتراپی
الکتروتراپی یکی از روش های نوین علم فیزیوتراپی است. در این روش فیزیوتراپیست توسط یک دستگاه مقدار کمی الکتریسیته به بدن منتقل می کند. این جریان الکتریکی باعث تحریک عصب و ماهیچه های کمر شده و می تواند باعث درمان و کاهش درد شود.
کشش کمر
جهت ایجاد فاصله میان مهره های ستون فقرات می توان از نیروی کشش ملایم استفاده کرد. این کشش توسط تجهیزات خاصی با خوابیدن بیمار روی تخت مخصوص ایجاد می شود. این روش برای درمان فتق دیسک بسیار موثر می باشد.
بیماران گرامی می توانند با مراجعه به مرکز فیزیوتراپی مهربان از تمامی تجهیزات و روش های درمانی دیسک کمر بهره مند شوند. کلینیک فیزیوتراپی مهربان به عنوان مجهز ترین و بهترین فیزیوتراپی غرب تهران آماده ارائه خدمات به همشهریان عزیز می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت وقت مشاوره با شماره 02126741456 تماس بگیرید.
حرکت های ورزشی مفید در درمان دیسک کمر
ورزش هایی مثل دراز نشست و خم شدن به جلو از جمله ورزشهای مضر برای دیسک کمر هستند اما تمرینات ورزشی و کششی به کاهش علائم و درد کمر بسیار کمک خواهد کرد. دقت داشته باشید تمرین های زیر را زیر نظر متخصص و فیزیوتراپیست و انجام دهید تا عوارضی برای شما نداشته باشد. اگر هر یک از این تمرینات باعث درد بیشتری می شود، لطفا اجرای حرکت را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید.
حرکت ایستاده
ابتدا به حالت صحیح بایستید. حالا هر دو دست را بگیرید و آن ها را در دو طرف کمر خود قرار دهید. اکنون با کمک دستان ، لگن خود را به جلو فشار داده و ستون فقرات را به عقب بکشید. کشش را با گردن خود دنبال کنید تا در آخر صورت شما رو به سقف قرار بگیرد. با 10 حرکت شروع کنید و 2 یا 3 بار انجام دهید. این حرکت را می توانید موقع نشستن هم انجام دهید.
حرکت کبری
این تمرین را با دراز کشیدن روی شکم شروع کنید و در حالی که باسن خود را در تماس با زمین قرار دهید، به آرامی خود را روی آرنج نگه دارید. قبل از بازگشت به وضعیت قبل، 10 تا 15 ثانیه استراحت کنید.
تمرین گربه
مانند تصویر زیر کشش را روی دست و زانو شروع کنید. وقتی به سقف نگاه می کنید، نفس عمیق بکشید و بگذارید شکم شما به پایین بیافتد. این کار را با بازدم و به آرامی چرخاندن ستون فقرات و کمی خم گردن خود ادامه دهید تا به پا های خود نگاه کنید. 10 تکرار از این کشش را در 2 تا 3 ست انجام دهید.
حرکت تخته
مانند شکل زیر خود را روی آرنج و نوک انگشتان پا قرار دهید. این حرکت را 2 یا 3 بار انجام دهید و هر بار 10 تا 30 ثانیه نگه دارید.
جلوگیری از دیسک کمر
برای جلوگیری از فتق دیسک کمر می توانید موارد زیر را انجام دهید:
ورزش: با تقویت عضلات کمر می توان یک حمایت کننده قوی پشت ستون فقرات ایجاد کرد.
حفظ وضعیت صحیح بدن: این باعث کاهش فشار بر روی ستون فقرات و دیسک ها می شود. پشت خود را صاف و هم تراز کنید، مخصوصا هنگام نشستن مدت طولانی. اشیاء سنگین را به درستی بلند کنید به طوری که پاهای شما، نه پشت شما، بیشتر کارها را انجام دهد.
وزن خود را حفظ کنید: وزن بیش از حد فشار بیشتری به ستون فقرات و دیسک ها وارد می کند و باعث حساسیت بیشتر به فتق می شود.
ترک سیگار: از مصرف هر گونه محصولات تنباکو خودداری کنید.
عوارض دیسک کمر
نخاع انسان درست بالای کمر به پایان می رسد. آنچه از طریق کانال نخاعی ادامه می یابد گروهی از ریشه های عصبی بلند شبیه دم اسب است. به ندرت، فتق دیسک می تواند کل کانال ستون فقرات، از جمله تمام ریشه های عصبی را فشرده کند. برای جلوگیری از ضعف یا فلج دائمی ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد.
اگر موارد زیر را در خود مشاهده می کنید حتما به متخصص یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید:
• اگر احساس کردید که علائم دیسک کمر به قدری شدید و دردناک است که فعالیت های روزانه شما را مختل می کند.
• اگر اختلال عملکرد مثانه یا روده دارید. بیماری های مرتبط با دیسک کمر می تواند باعث بی اختیاری ادرار و مشکل در مثانه شود. بی اختیاری ادراری با روشهای فیزیوتراپی درمان می شود.
در آخر اگر سوالی در مورد دیسک کمر دارید می توانید زیر همین مقاله در قسمت کامنت ها مطرح بفرمایید. فیزیوتراپیست های مرکز در اسرع وقت به سوالات شما عزیزان پاسخ خواهند داد.